Coach je onderwijscollega - praktische gids voor coaches op school - Johan Dehandschutter en Raf Sondervorst

Dit boek biedt een diepgaande en praktijkgerichte benadering van coaching binnen het onderwijs. In een tijd waarin samenwerking, professionele ontwikkeling en welzijn van leerkrachten steeds belangrijker worden, reikt dit werk handvatten aan om op een empathische, systematische en effectieve manier collega's te begeleiden. De auteurs hebben duidelijk niet alleen theoretische kaders, maar ook veel ervaring in het werkveld, waardoor het boek zowel inspireert als houvast biedt.

Coaching als proces van binnenuit

Centraal in dit boek staat het idee dat coachen geen corrigerende, maar een faciliterende rol is. Het is een proces dat niet gestuurd wordt door de coach, maar door de coachee zelf. De coach stelt vragen, helpt reflecteren en stimuleert bewustwording; de inzichten en oplossingen komen van de gecoachte persoon. De nadruk ligt op het erkennen van verlangens, blokkades en groeipotentieel achter schijnbaar ‘negatieve’ houdingen. De coachee zit aan het stuur, de coach wandelt mee, stelt vragen, spiegelt en confronteert met respect en betrokkenheid.

“Coaching is geen rol, het is een houding.”

Rijkdom aan kaders

De auteurs bieden de lezer een waaier aan praktische modellen aan waaronder:

Het kernkwadrant van Ofman: een intuïtieve en effectieve manier om kwaliteiten, valkuilen, uitdagingen en allergieën in kaart te brengen.

De logische niveaus van Dilts: nuttig om te verkennen op welk niveau belemmeringen of veranderingen zich situeren (omgeving, gedrag, overtuigingen, identiteit).

Het GRROW-model volgens Jef Clement (gebaseerd op John Whitmore): een gestructureerde gesprekskapstok gebaseerd op doelen, realiteit, hulpbronnen, opties en actie.

Het professionele zelfverstaan van Geert Kelchtermans: een krachtig model dat de dieperliggende drijfveren en overtuigingen van een leraar blootlegt.

De auteurs maken deze modellen toegankelijk en tonen ook aan hoe je ze als coach kunt gebruiken, afhankelijk van de aard van het gesprek of de hulpvraag van de coachee.

Praktische toepasbaarheid

Een sterk punt van het boek is de praktische vertaalslag van theorie naar praktijk. De auteurs leggen gesprekstechnieken zoals doorvragen, herkaderen, concretiseren helder uit en bespreken ook hun effect en valkuilen. Zo raden ze aan om de ‘waarom-vraag’ zoveel mogelijk te vermijden omdat die vaak in het verleden graaft en defensieve reacties kan oproepen. In plaats daarvan focussen ze op coachende toekomstgerichte vragen die nieuwsgierigheid en exploratie stimuleren.

De auteurs schenken ook aandacht aan actief luisteren, stiltes en het leren lezen van non-verbale signalen. Ze behandelen verschillende gespreksvormen (reflectie-, feedback- en feedforwardgesprekken), geven duidelijke richtlijnen over hoe en wanneer ze in te zetten en bespreken het belang van timing, voorbereiding en sfeer bij coachingsgesprekken.

Persoonlijke kwaliteiten van een goede coach

Een ander waardevol aspect van het boek is de nadruk op de innerlijke houding van de coach. Eigenschappen zoals empathie, discretie, betrouwbaarheid, aanwezigheid en toewijding zijn volgens de schrijvers cruciale bouwstenen om succesvol te coachen.

Het boek daagt de lezer uit tot zelfreflectie. Ben ik écht aanwezig in het gesprek? Ben ik geneigd te snel advies te geven of het gesprek te veel te sturen? Heb ik voldoende oog voor mijn eigen emotionele reacties? Deze meta-reflectie verhoogt de kwaliteit van het coachingsproces en draagt bij aan de professionalisering van de coach zelf.

Uitdagingen en valkuilen

Het laatste deel van het boek gaat in op specifieke moeilijkheden waar coaches mee kunnen worstelen, zoals het omgaan met emoties (boosheid, verdriet, angst, vreugde), overdracht en weerstand. De auteurs slagen erin deze thema’s met nuance en respect voor de complexiteit ervan te behandelen. Ze wijzen ook op valkuilen zoals relativeren (“zo erg is het toch niet?”), egocentrische empathie (“ik heb dat ook meegemaakt”) en het aandragen van snelle oplossingen. Zulke reacties - hoewel vaak goed bedoeld - kunnen het reflectieproces blokkeren of de coachee het gevoel geven niet écht gehoord te worden.

Ook de wijze waarop de auteurs weerstand benaderen is sterk: niet als een hinderpaal, maar als een ingang voor verdieping. Door weerstand te erkennen, bespreekbaar te maken en samen te onderzoeken, ontstaat er ruimte voor betekenisvolle verandering.

Conclusie

De stijl van het boek is helder, vriendelijk en aanmoedigend. Hoewel het boek een aantal modellen bevat, is het zeer toegankelijk en herkenbaar voor iedereen die in het onderwijs werkt. Wat bijdraagt aan de leesbaarheid zijn de vele concrete voorbeelden en gespreksfragmenten die illustreren hoe de theorie in de praktijk tot leven komt. Coach je Onderwijscollega is een warm, deskundig en diepgaand handboek dat elke leerkracht, mentor, begeleider of directielid - die de ambitie heeft om collega’s te ondersteunen in hun professionele groei - kan versterken. Aangezien onderwijs meer en meer een teamsport wordt, is elkaar goed kunnen coachen een belangrijke vaardigheid in een lerarenteam. Dat leer je via dit boek en uiteraard door het veel te doen. Het boek is uitgegeven bij Pelckmans.

Wat een leraar tot leraar maakt - Joris Vlieghe Een pedagogisch manifest voor leraarschap als levenshouding

Joris Vlieghe, Professor en docent aan de faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen van KU Leuven, schreef met dit boek een filosofisch manifest dat het leraarschap niet enkel beschouwt als een beroep maar als een fundamentele manier van in het leven staan. Een zijnswijze. De auteur stelt dat een echte leraar niet enkel voor de klas staat, maar 24 op 7 leraar ís, op existentiële wijze gevormd door een diepe liefde voor de wereld en voor de inhouden die hij deelt met zijn leerlingen. In lesgeven gaat het om het richten van de aandacht op een inhoud die ertoe doet. En die er door deze interventie misschien ook voor de leerling toe gaat doen.

Vorming boven kennisoverdracht

Een centraal concept in het boek is vorming, dat Joris Vlieghe tegenover de dominante, utilitaire visie op onderwijs plaatst. Terwijl hedendaags onderwijs vaak draait rond meetbare leeruitkomsten, vaardigheden en prestaties, pleit de schrijver voor vorming als een transformerende ervaring. Die ervaring gebeurt wanneer leerlingen worden geraakt door een gebeurtenis of een vak, waardoor ze op existentieel niveau veranderen. Dit is geen lineair groeiproces, maar een breuk: een moment waarop een leerling iemand anders wordt. De leraar is in die zin geen instructeur, maar een gids naar zelfwording.

De auteur is voor alle duidelijkheid niet tegen kennisoverdracht. Het kan immers een van de grootste opgaven zijn van een leraar om jonge mensen tot leren te brengen. Maar als de leraar zich hier enkel toe beperkt, dan verliest zij of hij we twee belangrijke vragen uit het oog:

  • Waarom en hoe de leerling tot het leren komt en wat er nodig is dat dit leren de leerling kan raken en transformeren.

  • Welke de precieze betekenis is van de leraar in wat er tijdens het leren gebeurt.

“Leraar word je niet door een diploma maar door een existentiële keuze”

zaakgerichtheid

Het boek overstijgt de discussie of je dan wel de leerling of de leraar centraal moet zetten in het onderwijs. De auteur introduceert het idee van de zaakgerichtheid. Niet de leerling of de leraar staat centraal maar de zaak, de gedeelde aandacht voor iets dat ertoe doet. Of dat nu wiskunde, houtbewerking of literatuur is. Onderwijs ontstaat waar leraar en leerling samen iets proberen te begrijpen of beheersen dat groter is dan henzelf. De autoriteit van de leraar ligt dan niet in zijn gezag over de leerling maar in zijn toewijding aan de zaak. En precies daarin schuilt zijn pedagogische geloofwaardigheid. De autoriteit van de leraar komt niet voort uit zijn positie maar uit zijn trouw aan de zaak. Hij nodigt de leerling uit om de regels van de zaak te respecteren. Of dat nu de grammatica is van een taal of de meetkundige wetten van een driehoek. De leraar oefent dus macht uit, maar altijd ten dienste van iets groters en met de verantwoordelijkheid om deze macht pedagogisch te verantwoorden.​

“Als leraar ben je zelf ook aan de regels onderworpen. Je draagt dit uit in het lesgeven omdat je je niet beroept op een gezagsargument. Wanneer leerlingen de regels niet verstaan of toch maar lastig vinden, dan komt het er op aan te tonen dat ze dat de zaak zelf om respect voor de regels vraagt. Zo is de som van de hoeken van een driehoek altijd 180 graden en mag je nooit delen door nul. In die zin ligt de autoriteit bij de dingen zelf, niet bij de leraar of leerling.”

Transparante ontwikkeling onderbreken

Volgens de schrijver is het een onverwacht gebeuren of een sterk confronterende ervaring die opvoeding mogelijk maakt. Omdat je dan losgerukt wordt uit de gevangenschap van de zelfgerichtheid en omdat de logica van een afwikkeling van een reeds vastgelegde identiteit radicaal wordt onderbroken. Het betreft dan een botsen op iets wat groter en belangrijker is dan wat je tot op dan toe waardevol achtte. Dit kan leiden tot een onverwachte wending in je leven, een nieuw begin, en soms zelfs een pijnlijke breuk met wat je spontaan geloofde. Het illustreert hoe ervaringen en gebeurtenissen, iemands leven, plots en compleet kunnen veranderen. De ontmoeting met een leraar kan zo bij een leerling zorgen voor een belangrijke levenswending.

Pedagogische liefde: een unieke relatie

Joris Vlieghe beschrijft een bijzondere vorm van liefde die eigen is aan de leraar: een combinatie van passie, zorg, geduld en discipline. Hij verwijst naar Gilles Deleuze die een onderscheid maakt tussen leerlingen die zich als ‘sadisten’ gedragen (voor wie studeren een berekend en mechanisch proces is) en leerlingen die eerder ‘masochisten’ zijn (voor wie vorming een bron van verlangen en zelftransformatie is). De taak van de leraar is om sadistische leerlingen die enkel willen weten, te transformeren in masochistische leerlingen die willen leren. Pedagogische liefde betekent dan ook leerlingen uitdagen, confronteren én begeleiden. Met het risico op afwijzing. Het kan als leraar immers zeer pijnlijk zijn om op te gaan in een vak terwijl een leerling daar totaal geen interesse in blijkt te hebben.

“De ontmoeting met een leerkracht of met een vak kan de zin van je leven fundamenteel tekenen”
— Joris Vlieghe

Gelijkheid als vertrekpunt, niet als doel

In plaats van gelijkheid te beschouwen als een einddoel dat we pas na veel inspanning bereiken, stelt hij voor dat leraren vertrekken vanuit het geloof in de gedeelde intelligentie van alle leerlingen. Een leraar beschouwt elke leerling als iemand die kán denken, observeren, onderscheiden, redeneren en betekenisvol spreken. Het is aan de leraar om dit te activeren. De leraar handelt dus vanuit vertrouwen, zonder vooraf te oordelen over het potentieel van zijn leerlingen. Emancipatie ontstaat net doordat leerlingen in aanraking komen met nieuwe werelden, nieuwe inzichten, en de kans krijgen om zichzelf opnieuw uit te vinden. Deze houding vereist vertrouwen en een weigering om jongeren te reduceren tot hun achtergrond, testresultaten of gedrag. Onderwijs wordt hier een daad van hoop: een leraar gelooft niet dat een leerling iets zal bereiken, maar gelooft in de leerling als denker en deelnemer aan de wereld​.

De school als ruimte van studie en frictie

De auteur verzet zich tegen een school die draait om welzijn, veiligheid, aanpassingsproblemen of het herstellen van maatschappelijke ongelijkheid. Onderwijs is geen therapie, stelt hij, maar een ruimte voor studie: een vrijplaats waar leerlingen in aanraking komen met iets dat hen kan vormen, confronteren of ontregelen. Vorming is pas mogelijk in een omgeving waarin leerlingen vrij zijn van de eisen van gezin en samenleving. De school moet hen dus niet belasten met politieke verantwoordelijkheden die de volwassen wereld niet kan dragen. Tegelijk is de school geen plek voor vrijblijvendheid of comfort: onderwijs moet schuren, verwarren en uitdagen.

Kritiek op digitalisering en de beleveniscultuur

Een van de meest actuele passages in het boek is Joris Vlieghe’s kritiek op de digitalisering van het onderwijs. Digitale technologieën creëren volgens de auteur een wereld waarin leerlingen alles efficiënt, frictieloos en individueel consumeren. Daarnaast ergert hij zich ook aan de overheersing van de beleveniscultuur. In een wereld waarin alles snel en leuk moet zijn, verliest onderwijs zijn vormende kracht. Vorming is namelijk ongemakkelijk, traag en confronterend. Digitale lessen, snelle kennisoverdracht en belevingsgerichte onderwijsprojecten kunnen dat zelden of nooit vervangen. In plaats van leerlingen een comfortabele ervaring te bieden, moeten we hen de kans geven om zich diepgaand met iets bezig te houden – met volle aandacht, in lichamelijke en sociale aanwezigheid.

Online onderwijs leidt volgens de schrijver tot een ernstige ervaringsarmoede. Er is geen klasruimte meer waarin gezamenlijke aandacht ontstaat, geen confrontatie met anderen of met de wereld, geen kwetsbaarheid of ontmoeting. De pedagogische relatie verdwijnt achter het scherm, en daarmee ook de mogelijkheid tot echte vorming. Volgens Vlieghe moeten we onderwijs weer opvatten als iets dat lichamelijk, sociaal en wereldgericht is.

“In plaats van comfortabele, gepersonaliseerde belevenissen die niet raken, maar verdoven, hebben leerlingen authentieke ervaringen nodig. ”
— Quote Source

Video: kan technologie de leraar vervangen?

Een pleidooi voor de lerarenopleiding als zelfvorming

Tot slot pleit Vlieghe voor een fundamentele herziening van de lerarenopleiding. In plaats van een technische training gericht op het verwerven van gestandaardiseerde vaardigheden, moet de opleiding gezien worden als een proces van zelfvorming: leraren moeten niet enkel leren hoe ze een vak geven, maar vooral wie ze willen zijn als leraar. Dit vraagt toewijding, discipline en een levenslange inzet om het eigen bestaan af te stemmen op de zaak die men onderwijst. Leraar word je niet door een diploma, maar door een existentiële keuze. De auteur pleit hij voor een trage, brede, existentiële voorbereiding, waarbij toekomstige leraren gevormd worden tot mensen die werkelijk geven om hun vak en de wereld.

Deze leraar volgens de woorden van Henri Giroux een transformatieve intellectueel en handelt niet enkel binnen het systeem, maar durft het ook in vraag te stellen. Een echte leraar blijft nadenken over waarom hij iets onderwijst, en wat hij eigenlijk probeert op te wekken in leerlingen.

Conclusie

Wat een leraar tot leraar maakt is een krachtig en confronterend boek dat fundamentele vragen stelt bij de manier waarop we naar onderwijs kijken. Het roept op tot een radicale herwaardering van wat het betekent om leraar te zijn: niet als uitvoerder van leerdoelen, maar als iemand die — uit liefde voor de wereld — jonge mensen uitnodigt om zichzelf te worden. Het is een boek met een diepgaand pleidooi voor de leraar als iemand die niet enkel onderwijst, maar zich inzet voor de vorming van jongeren en van zichzelf. Het leraarschap is in deze visie geen beroep met duidelijke grenzen, maar een voortdurende oefening in aandacht, liefde, verantwoordelijkheid en zelfzorg. Joris Vlieghe’s stijl is filosofisch en geëngageerd, soms provocerend, maar altijd doordrongen van een diepe bekommernis voor onderwijs als plek van vorming, emancipatie en zingeving. Het is een boek dat elke (toekomstige) leraar zou moeten lezen. Niet omdat het praktische tips geeft, maar omdat het raakt aan de ziel van het onderwijs. Wat een leraar tot leraar maakt is een filosofische ode aan het leraarschap als levenswijze. Een diepgravend boek dat leraren niet leert hoe ze moeten lesgeven, maar vooral laat voelen waarom. In een tijd waarin het lerarenberoep door prestatiedruk, digitalisering en maatschappelijke verwachtingen steeds vaker onder druk staat, is dit boek een broodnodige herinnering aan het belang en de diepgang van echte pedagogie.






EduNext leergemeenschap basisonderwijs regio Antwerpen/Limburg/Brabant - schooljaar 2025 - 2026

LERend netwerk VOOR ONDERWIJSPROFESSIONALS

Ben jij betrokken bij innovatie of veranderingstrajecten in jouw school? 

  • Wat als je inspiratie en inzichten kan opdoen bij andere scholen? 

  • Wat als je via een expert met elkaar in gesprek kan gaan over belangrijke onderwijsthema’s?

EduNext heeft voor volgende schooljaar een jaarprogramma samengesteld met een mix van schoolbezoeken, themabijeenkomsten, onderwijscafés en een webinar:

  1. Schoolbezoek: GO! inclusiecampus Wemmel: 25 november (9 - 12)

  2. Onderwijscafé: Kennisrijk curriculum: 11 december – Via Via Mechelen (18.30 - 21.30)

  3. Schoolbezoek: O.B.A.M.A. Beringen: 27 januari (9 – 12)

  4. Schoolbezoek: Vennebos Schilde: 26 maart (9 - 12)

  5. Onderwijscafé: breinvriendelijk leren: 7 mei - Via Via Mechelen (18.30-21.30) 

Wil je samen met maximaal 20 andere onderwijsprofessionals uit het basisonderwijs deel uitmaken van deze leergemeenschap en telkens met een goed gevulde rugzak naar huis terugkeren?

De kostprijs voor alle bijeenkomsten samen bedraagt in totaal slechts 200 Euro inclusief BTW. Voor die prijs heb je toegang tot alle activiteiten. Als je zelf verhinderd bent voor een ervan, mag je iemand anders afvaardigen. Je mag voor die prijs ook iemand extra uitnodigen.  

DEEL UITMAKEN VAN DEZE LEERGEMEENSCHAP?

Schrijf je via deze link in voor de leergemeenschap basisonderwijs Antwerpen-Limburg- Brabant en neem deel aan onze schoolbezoeken en onderwijscafés. Na je inschrijving krijg je van ons een factuur ten bedrage van 200 Euro. Na betaling ben je definitief ingeschreven.

Gedetailleerd programma

  1. Schoolbezoek: GO! inclusiecampus Wemmel: 19 november (9 - 12)

    Ontdek de kracht van inclusie tijdens een inspirerend schoolbezoek aan GO! Inclusiecampus Wemmel. Hier groeien kinderen – met en zonder ondersteuningsnoden – samen op in een warme, innovatieve leeromgeving waar iedereen meetelt. Maak kennis met deze unieke aanpak waarbij gewoon en buitengewoon onderwijs hand in hand gaan. Laat je verrassen door onze leerruimtes, gedreven schoolteam en het échte inclusieverhaal dat leeft in elke klas. Tijdens het bezoek ervaar je hoe diversiteit een troef wordt en samenwerking centraal staat. Ideaal voor onderwijsprofessionals die inclusie in de praktijk willen zien. Stap binnen in de toekomst van onderwijs. Welkom op de Inclusiecampus!

  2. Onderwijscafé: Kennisrijk curriculum: 11 december – Via Via Mechelen (18.30 - 21.30)

    De term ‘kennisrijk curriculum’ duikt de laatste tijd heel vaak op. Gaat het hierbij om modedenken of gaat het om een essentieel tekort in onze eindtermen, leerplannen en handboeken? Een analyse dringt zich op. Is het niet de zoveelste tegenstelling tussen kennis en vaardigheden die regelmatig in de geschiedenis van ons onderwijs opduikt? Nu eens te weinig kennis en te veel vaardigheden en vervolgens de omgekeerde beweging? In dit onderwijscafé zal emeritus professor pedagogiek Roger Standaert - die mee aan de wieg stond van de eindtermen - duiden wat een kennisrijk curriculum inhoudt, hoe belangrijk kennis is en welke kennis prioritair is. Het gaat immers om een sterk waardegeladen begrip waarin we een duidelijke focus moeten zoeken. Daarna gaan we hierover via stellingen en vragen met elkaar in gesprek.

  3. Schoolbezoek: O.B.A.M.A Beringen: 27 januari (9 – 12)

    Cognitief sterk functionerende leerlingen zijn een vergeten zorggroep. De visie van basisschool O.B.A.M.A. is gebaseerd op het idee dat iedere leerling het recht heeft om op zijn of haar eigen niveau uitgedaagd te worden. We streven ernaar om onderwijs te bieden dat zowel diepgaand als breed is, zodat leerlingen zich op academisch, creatief en sociaal gebied kunnen ontwikkelen. De leerlingen starten ‘s ochtends in hun peergroep met hun coach als roedelleider. Daarna is er tijd voor instructie en begeleid zelfstandig werken. De school werkt met tredevakken (het geleerde is nodig voor een volgende trede) en themavakken (onderzoeksmatig en projectmatig).

  4. Schoolbezoek: Vennebos Schilde - 26 maart (13 - 16)

    Bij Vennebos geloven ze in een stapsgewijze begeleiding naar zelfstandigheid. Leerlingen leren doelen stellen, keuzes maken en hun leerproces bewust leren sturen. Met Zelf Regulerend Leren (ZRL) bouwen ze aan kennis en ook aan metacognitieve vaardigheden: weten wat je leert, waarom en hoe. Tijdens het schoolbezoek krijg je inzicht in hun klaspraktijk: je observeert hoe ZRL verweven is in het dagelijkse klasgebeuren, ervaart de leercultuur van dichtbij en ontdekt hoe professionele leergemeenschappen samenwerken om dit duurzaam te borgen. Vennebos streeft ernaar om leerlingen te laten uitgroeien tot zelfbewuste, levenslange leerders. Laat je inspireren door hun aanpak en zie hoe zij leerlingen écht zelf aan het stuur van hun leerproces zetten.

  5. Onderwijscafé: breinvriendelijk leren – Via Via Mechelen: 7 mei (18.30-21.30) 

    We worden overspoeld door een tsunami aan informatie, zowel op papier als digitaal. Met elke publicatie, elke swipe op onze tablet en elke muis-klik worden we bedolven onder een vloedgolf van gegevens. Het is een illusie dat ChatGPT en A.I. ons denken en onze creativiteit en dat van onze leerlingen zal overnemen. Tijdens het leren blijft ons brein met quasi onbegrensde mogelijkheden onze belangrijkste tool. En er is goed nieuws: we kunnen onze breinspieren trainen. Bernard Lernout, breinexpert en auteur van verschillende boeken over breinvriendelijk leren, neemt ons tijdens dit onderwijscafé mee in de wondere wereld van ons brein. Hij gaat in op een aantal technieken zoals snellezen, geheugentraining en focusconcentratie. We gaan daarna via een aantal stellingen in gesprek en maken tijd voor jouw vragen. 

DEEL UITMAKEN VAN DEZE LEERGEMEENSCHAP?

Schrijf je via deze link in voor onze leergemeenschap basisonderwijs Antwerpen/Limburg/Brabant en neem deel aan onze schoolbezoeken en onderwijscafés.  Na je inschrijving krijg je van ons een factuur ten bedrage van 200 Euro inclusief BTW. Na betaling ben je definitief ingeschreven.

EduNext leergemeenschap secundair onderwijs regio Antwerpen/Limburg/Brabant - schooljaar 2025 - 2026

lerend netwerk VOOR ONDERWIJSPROFESSIONALS

(voor volledig programma - scroll naar beneden)

Ben jij betrokken bij innovatie of veranderingstrajecten in jouw school? 

  • Wat als je inspiratie en inzichten kan opdoen bij andere scholen? 

  • Wat als je via een expert met elkaar in gesprek kan gaan over belangrijke onderwijsthema’s?

EduNext heeft voor volgende schooljaar een jaarprogramma samengesteld met een mix van schoolbezoeken, themabijeenkomsten, onderwijscafés en een webinar:

  1. Schoolbezoek: Kobos secundair: 20 november (9 - 12)

  2. Onderwijscafé: Kennisrijk curriculum: – Via Via Mechelen: 11 december (18.30 - 21.30)

  3. Schoolbezoek: A-Maze Beringen: 27 januari 2026 (13 – 16)

  4. Schoolbezoek: Spectrumschool Deurne: 26 maart (13 - 16)

  5. Onderwijscafé: Breinvriendelijk leren – Via Via Mechelen: 7 mei (18.30-21.30) 

Wil je samen met maximaal 20 andere onderwijsprofessionals uit het basisonderwijs deel uitmaken van deze leergemeenschap en telkens met een goed gevulde rugzak naar huis terugkeren?

De kostprijs voor alle bijeenkomsten samen bedraagt in totaal slechts 200 Euro inclusief BTW. Voor die prijs heb je toegang tot alle activiteiten. Als je zelf verhinderd bent voor een ervan, mag je iemand anders afvaardigen. Je mag voor die prijs ook iemand extra uitnodigen.  

DEEL UITMAKEN VAN DEZE LEERGEMEENSCHAP?

Schrijf je via deze link in voor de leergemeenschap secundair onderwijs Antwerpen - Limburg - Brabant en neem deel aan onze schoolbezoeken en onderwijscafés. Na je inschrijving krijg je een factuur ten bedrage van 200 Euro inclusief BTW. Na betaling ben je definitief ingeschreven. Ik schrijf mij in.

Gedetailleerd programma

  1. Schoolbezoek: Kobos Kapelle-op-den-Bos: 20 november (9 - 12)

    De school besloot vanuit een sterke visie en met een kernteam van leerkrachten hun eerste graad volledig te herzien. Het doel is om leerlingen te laten ontdekken waar hun talenten liggen en hen te begeleiden in een gepersonaliseerd leertraject. Met een 6-wekensysteem doorbreekt de school de traditionele trimesterindeling. Flexuren bieden ruimte voor differentiatie en persoonlijke groei, terwijl het vak Natuur-Ruimte-Techniek projectmatig werken stimuleert. De school evalueert doorlopend om een volledig beeld van elke leerling te krijgen, en hanteert hierbij verschillende evaluatiemethodes en perspectieven. Zo kijken ze niet alleen naar cijfers, maar ook naar hun sterktes en groeikansen. In plaats van klassieke proefwerken voorzien ze regelmatige synthesemomenten en opdrachten. Elke zes weken sluiten ze af met een project- en uitdagingsweek, waarin de leraren samen met de leerlingen reflecteren op hun vooruitgang en leerproces. Daarbij zetten ze sterk in op de volledige ontwikkeling van de leerling.

  2. Onderwijscafé: Kennisrijk curriculum: 9 december – Via Via Mechelen (18.30 - 21.30)

    De term ‘kennisrijk curriculum’ duikt de laatste tijd heel vaak op. Gaat het hierbij om modedenken of gaat het om een essentieel tekort in onze eindtermen, leerplannen en handboeken? Een analyse dringt zich op. Is het niet de zoveelste tegenstelling tussen kennis en vaardigheden die regelmatig in de geschiedenis van ons onderwijs opduikt? Nu eens te weinig kennis en te veel vaardigheden en vervolgens de omgekeerde beweging? In dit onderwijscafé zal emeritus professor pedagogiek Roger Standaert - die mee aan de wieg stond van de eindtermen - duiden wat een kennisrijk curriculum inhoudt, hoe belangrijk kennis is en welke kennis prioritair is. Het gaat immers om een sterk waardegeladen begrip waarin we een duidelijke focus moeten zoeken. Daarna gaan we hierover via stellingen en vragen met elkaar in gesprek.

  3. Schoolbezoek: A-Maze Beringen: 27 januari – 13 – 16 uur

    A-Maze realiseert een verbazingwekkend nieuw en innovatief schoolconcept geïnspireerd op het Scandinavisch onderwijsveld. De school biedt een ander lessenrooster, evalueert anders en zet in op de werking van het tienerbrein en de ontwikkeling van de executieve functies. De leerlingen leren alles wat ze moeten leren, maar wel op de meest zinvolle manier. Sommige leerdoelen in projecten, andere daarbuiten. Leerlingen leren er met veel goesting in een levensechte context. Ze worden hierbij begeleid door een coach die samen met hen een planning maakt, de resultaten bekijkt en luistert naar hoe zij zich voelen. Daarnaast is A-Maze een volledig digitale school, werken ze projectmatig en hebben ze een routesysteem. Het team heeft zich ook geprofessionaliseerd in hoogbegaafdheid en de school heeft haar zorgvisie hierop afgestemd.

  4. Schoolbezoek: Spectrumschool Deurne: 26 maart – 13 – 16 uur

    Spectrumschool Deurne is een bruisende campus waar leerlingen terecht kunnen voor ASO, TSO, BSO en duaal leren. Tijdens dit schoolbezoek maak je kennis met hoe het schoolteam het maximale uit elke leerling haalt. De focus op het leren komt tot leven via doelgerichte evaluatie, eigen ontwikkeld lesmateriaal en een sterke vakgroepwerking. Het leren stopt niet in het klaslokaal. Met hun PLUS werking, legt de school de klemtoon op persoonlijke groei, creativiteit en brede ontwikkeling. Denk aan inspirerende cultuurprojecten, boeiende workshops en samenwerkingen met externe partners. Spectrumschool Deurne combineert sterke inhouden met ruimte voor talent, zodat elke leerling groeit in kennis én als mens. Kom beleven hoe deze school het leren versterkt en verrijken.

  5. Onderwijscafé: breinvriendelijk leren – Via Via Mechelen: 7 mei (18.30-21.30) 

    We worden overspoeld door een tsunami aan informatie, zowel op papier als digitaal. Met elke publicatie, elke swipe op onze tablet en elke muis-klik worden we bedolven onder een vloedgolf van gegevens. Het is een illusie dat ChatGPT en A.I. ons denken en onze creativiteit en dat van onze leerlingen zal overnemen. Tijdens het leren blijft ons brein met quasi onbegrensde mogelijkheden onze belangrijkste tool. En er is goed nieuws: we kunnen onze breinspieren trainen. Bernard Lernout, breinexpert en auteur van verschillende boeken over breinvriendelijk leren, neemt ons tijdens dit onderwijscafé mee in de wondere wereld van ons brein. Hij gaat in op een aantal technieken zoals snellezen, geheugentraining en focusconcentratie. We gaan daarna via een aantal stellingen in gesprek en maken tijd voor jouw vragen. 

DEEL UITMAKEN VAN DEZE LEERGEMEENSCHAP?

Schrijf je via deze link in voor onze leergemeenschap secundair onderwijs Antwerpen - Limburg - Brabant en neem deel aan onze schoolbezoeken en onderwijscafés.  Na je inschrijving krijg je een factuur ten bedrage van 200 Euro inclusief BTW. Na betaling ben je definitief ingeschreven. Ik schrijf mij meteen in.

EduNext leergemeenschap secundair onderwijs regio West-Vlaanderen/Oost-Vlaanderen - schooljaar 2025 - 2026

lerend netwerk VOOR ONDERWIJSPROFESSIONALS

(voor volledig programma - scroll naar beneden)

Ben jij betrokken bij innovatie of veranderingstrajecten in jouw school? 

  • Wat als je inspiratie en inzichten kan opdoen bij andere scholen? 

  • Wat als je via een expert met elkaar in gesprek kan gaan over belangrijke onderwijsthema’s?

EduNext heeft voor volgende schooljaar een jaarprogramma samengesteld met een mix van 3 schoolbezoeken en 2 onderwijscafés:

  1. Schoolbezoek: VTI Zeebrugge: 20 november (13 - 16)

  2. Onderwijscafé: Kennisrijk curriculum: 9 december – Vives Kortrijk (18.30 - 21.30)

  3. Schoolbezoek: GO! middenschool Avelgem: 27 januari 2026 (13 – 16)

  4. Schoolbezoek: 't Vier Kortrijk: 26 maart (13 - 16)

  5. Onderwijscafé: Breinvriendelijk leren – Vives Kortrijk: 5 mei (18.30-21.30) 

Wil je samen met maximaal 20 andere onderwijsprofessionals uit het secundair onderwijs deel uitmaken van deze leergemeenschap en telkens met een goed gevulde rugzak naar je school terugkeren?

De kostprijs voor alle bijeenkomsten samen bedraagt in totaal slechts 200 Euro inclusief BTW. Voor die prijs heb je toegang tot alle activiteiten. Als je zelf verhinderd bent voor een ervan, mag je iemand anders afvaardigen. Je mag voor die prijs ook iemand extra uitnodigen.  

DEEL UITMAKEN VAN DEZE LEERGEMEENSCHAP?

Schrijf je via deze link in voor de leergemeenschap secundair onderwijs Oost-Vlaanderen/West-Vlaanderen en neem deel aan onze schoolbezoeken en onderwijscafés. Na je inschrijving krijg je van ons een factuur ten bedrage van 200 Euro inclusief BTW. Na betaling ben je definitief ingeschreven. Ik schrijf mij meteen in.

Gedetailleerd programma

  1. Schoolbezoek: VTI Zeebrugge: 20 november (13 - 16)

    In het VTI in Zeebrugge vind je geen klassieke lessen Nederlands, Frans, Wiskunde of MAVO maar wel SAM-projecten. Leerlingen werken in groep of zelfstandig aan de leerdoelen van de verschillende vakken. Het nieuwe evaluatiesysteem dat focust op doelstellingsniveau geeft leerlingen heldere verwachtingen en bevordert diepere leerervaringen. Daarnaast versterkt de school het zorgbeleid via prikkelarme klassen en een nieuw leerlingenvolgsysteem. Zo slaagt de school erin om beter tegemoet te komen aan de diverse leer- en zorgbehoeften van al haar leerlingen.​ De school werkt met graadklassen waar leerlingen telkens 2 jaar krijgen om de leerdoelen te behalen waardoor de kans op zittenblijven minimaal is geworden. Daarnaast werkt de school heel nauw samen met de industrie. Benieuwd hoe ze in deze school technisch onderwijs innovatief aanpakken en erin slagen om hun leerlingen elke dag te motiveren?

  2. Onderwijscafé: Kennisrijk curriculum: 9 december – Vives Kortrijk (18.30 - 21.30)

    De term ‘kennisrijk curriculum’ duikt de laatste tijd heel vaak op. Gaat het hierbij om modedenken of gaat het om een essentieel tekort in onze eindtermen, leerplannen en handboeken? Een analyse dringt zich op. Is het niet de zoveelste tegenstelling tussen kennis en vaardigheden die regelmatig in de geschiedenis van ons onderwijs opduikt? Nu eens te weinig kennis en te veel vaardigheden en vervolgens de omgekeerde beweging? In dit onderwijscafé zal emeritus professor pedagogiek Roger Standaert - die mee aan de wieg stond van de eindtermen - duiden wat een kennisrijk curriculum inhoudt, hoe belangrijk kennis is en welke kennis prioritair is. Het gaat immers om een sterk waardegeladen begrip waarin we een duidelijke focus moeten zoeken. Daarna gaan we hierover via stellingen en vragen met elkaar in gesprek.

  3. Schoolbezoek: GO! Avelgem: 27 januari (13-16)

    Sinds 8 jaar biedt GO! middenschool Avelgem in de eerste graad B-stroom onderwijs op maat aan. In het kader van het TOP-project (Team, Op maat, Piloot van je eigen traject) geven een team van twee leraren de algemene vakken gebundeld. Tijdens de TOP-lessen leert iedere leerling op zijn of haar eigen tempo, terwijl hij of zij onder begeleiding de regie heeft over het eigen leerproces. Dit maakt het mogelijk om in te spelen op de steeds diverser wordende groep leerlingen met verschillende zorgnoden. Het project gaat door in aangepaste klaslokalen die voldoende ruimte bieden om samen te werken, te leren, te lezen en te ontspannen. Er is daarnaast veel aandacht voor het sociaal-emotionele aspect zodat gedragsproblemen minder kans krijgen om zich te uiten. Sinds een paar jaar is het team gestart met het leesinterventieproject voor scholen (LIST) dat de leraren integreren in de TOP-aanpak. Naast algemene vorming krijgen de leerlingen ook praktische vorming in drie praktijkmodules waardoor ze later een beter geïnformeerde studiekeuze kunnen maken.

  4. Schoolbezoek: 'tvier Kortrijk: 26 maart (13 – 16)

    Deze secundaire Freinetschool biedt A-stroom, B-stroom, doorstroom, dubbele finaliteit en arbeidsmarktfinaliteit aan. Ze werken met instructielessen, zelfstandige leertijd, ateliers, projectwerk, rondes en een schoolforum. De school draagt dialoog, inspraak en overleg hoog in het vaandel en iedereen gaat gelijkwaardig met elkaar om. Het schoolteam zet in op verbinding en gelooft in herstelgericht werken. Als coöperatieve school verzorgen ze onderwijs samen met leerlingen, ouders en het schoolteam. De leerlingen krijgen autonomie, keuzevrijheid en vertrouwen en hun begeleiders coachen hen actief bij hun leerproces. Daarbij bieden zij leerlingen structuur om optimaal te leren en te ontwikkelen. Als onderzoekende school gaat het schoolteam uit van wat echt werkt in onderwijs. Naast een stevige basiskennis zijn ook vaardigheden en attitudes heel belangrijk. 

  5. Onderwijscafé: breinvriendelijk leren – Vives Kortrijk: 5 mei (18.30-21.30) 

    We worden overspoeld door een tsunami aan informatie, zowel op papier als digitaal. Met elke publicatie, elke swipe op onze tablet en elke muis-klik worden we bedolven onder een vloedgolf van gegevens. Het is een illusie dat ChatGPT en A.I. ons denken en onze creativiteit en dat van onze leerlingen zal overnemen. Tijdens het leren blijft ons brein met quasi onbegrensde mogelijkheden onze belangrijkste tool. En er is goed nieuws: we kunnen onze breinspieren trainen. Bernard Lernout, breinexpert en auteur van verschillende boeken over breinvriendelijk leren, neemt ons tijdens dit onderwijscafé mee in de wondere wereld van ons brein. Hij gaat in op een aantal technieken zoals snellezen, geheugentraining en focusconcentratie. We gaan daarna via een aantal stellingen in gesprek en maken tijd voor jouw vragen. 

DEEL UITMAKEN VAN DEZE LEERGEMEENSCHAP?

Schrijf je via deze link in voor onze leergemeenschap secundair onderwijs Oost-Vlaanderen/West-Vlaanderen en neem deel aan onze schoolbezoeken en onderwijscafés.  Na je inschrijving krijg je van ons een factuur ten bedrage van 200 Euro inclusief BTW. Na betaling ben je definitief ingeschreven. Ik schrijf mij meteen in.